ลิสต์แชนแนล VTuber ไทย | Thai VTubers Directory

เกริ่นนำ

VTuber (วีทูปเบอร์) เป็น Genre คอนเทนต์ที่เกิดเมื่อปี 2016 เริ่มจาก Kizuna Ai และเป็นกระแสที่ญี่ปุ่นตั้งแต่ปี 2017 จากการมาของค่าย hololive และ NIJISANJI ส่วนในไทยก็เริ่มดังตั้งแต่ปี 2021 จากการเดบิวต์ค่าย Polygon Project, Pixela Project, Algorhythm Project ฯลฯ

จุดเด่นอย่างหนึ่งของวงการนี้คือเป็นการผสมระหว่าง Art และ Engineering ทำให้เกิดงานใหม่ๆ ขึ้นมาเพียบ โดยเฉพาะที่ญี่ปุ่นซึ่งเป็นต้นกำเนิด ผมในฐานะของคนที่ทำงานในแวดวงนี้มาครบปี ก็เลยขอถือโอกาสลองสรุปภาพรวมของอุตสาหกรรม และอธิบายงานของ Software Engineer ในอุตสาหกรรม VTuber ดูในบทความนี้ เพื่อหวังว่าจะเป็นประโยชน์ของคนทำงานสาย IT ที่ชอบวีทูปเบอร์และวัฒนธรรมญี่ปุ่นครับ

คำจำกัดความของ VTuber ในบทความนี้

VTuber เดิมทีมาจาก Virtual YouTuber ก็คือสตรีมเมอร์บนแพลตฟอร์ม YouTube ที่ใช้อวาตาร์ไลฟ์ ไม่เผยหน้าตัวเอง แต่ปัจจุบันมีแพลตฟอร์มสตรีมอื่นมากมาย จะให้เรียกว่า Virtual Streamer ก็ยาวไปหน่อย ในบทความนี้จะขอเหมารวมเรียกสตรีมเมอร์ที่ใช้อวาตาร์ไลฟ์สดว่า VTuber โดยไม่จำกัดแพลตฟอร์มที่ไลฟ์ครับ

คำจำกัดความของ Software Engineer

Software Engineer เป็นงานตำแหน่งหนึ่งในวงการ IT ตำแหน่งงานที่ผมจะยกตัวอย่างมานำเสนอในบทความนี้ขอจำกัดอยู่แค่สองกลุ่มคือ

กล่าวคือเป็นงานที่ต้องใช้สกิล Programming เป็นหลัก จะคล้ายๆ กับที่เขียนในบทความแนะนำตลาดแรงงาน IT ในญี่ปุ่นครับ

ภาพรวมอุตสาหกรรม VTuber ญี่ปุ่น (Chaos Map)

พูดถึง VTuber ญี่ปุ่น ชื่อค่าย hololive และ NIJISANJI ก็คงโผล่มาเป็นอันดับต้นๆ ค่ายเหล่านี้ถือว่าเป็น VTuber Production ทำหน้าที่ดูแลและโปรโมต Talent ในสังกัดของตัวเอง ซึ่ง Production เหล่านี้คือมีเยอะมากกกก ตามภาพ ณ เดือนเมษายน 2023 ข้างล่างนี้

VTuber Chaos Map (อ้างอิง)

คอนเทนต์หลักจะเป็นคลิปวิดีโอไลฟ์สดบน Streaming Platform ทั่วไป (YouTube, Twitch ฯลฯ) ส่วนค่ายใหญ่ๆ มีทุนก็จะมีการจัดอีเวนต์ ขาย merchandise จัดคอนเสิร์ตเป็นของตัวเอง ก็น่าจะเป็นอิมเมจของ VTuber ที่คนส่วนใหญ่คุ้นเคยกัน

อีกหนึ่งภาพที่จะแนะนำคือภาพรวมของ VLiver Production บริษัทที่ทำหน้าที่ปั้น Talent เหมือนกัน แต่แพลตฟอร์มที่ใช้ไลฟ์จะเป็นแพลตฟอร์มเพื่อ Avatar Live Streaming โดยเฉพาะ ไม่มีคอนเทนต์อื่นที่ไม่ใช่อวาตาร์มาปะปน

V-Liver Chaos Map (อ้างอิง)

ในสองภาพนี้ ชื่อค่ายในกรอบคือ Production ซึ่งเป็นผู้ผลิต Content ส่วนป้ายแท็กเหนือกรอบคือ Platform ที่ Production นำคอนเทนต์ไปลง แพลตฟอร์มที่เน้นชูโรง Avatar Live Streaming เป็นหลักในญี่ปุ่นมีเพียงสองเจ้าใหญ่คือ IRIAM ที่มีจุดขายเป็นอวาตาร์ 2D สร้างจากรูปวาดของตัวเองโดยอิสระ และ REALITY ที่มีจุดขายเป็นอวาตาร์ 3D สไตล์อนิเมะที่ customize ได้หลากหลาย

ในฝั่ง Production งานเทคนิคเบื้องหลังหลักๆ จะอยู่ที่ฝ่าย Art และ Graphic/Technical Engineer ไม่ว่าจะเป็น 2D หรือ 3D จะไม่ค่อยจำเป็นต้องใช้ Software Engineer ฝั่ง Platform ต่างหาก ที่ Software Engineer จะต้องเข้ามามีบทบาทสำคัญมาก เพราะฉะนั้น ในบทความนี้ผมจะพูดถึงงานฝั่ง Platform เท่านั้นครับ

แนะนำบริษัทและตำแหน่งงาน Software Engineer ใน VTuber Production

อธิบายภาพรวมวงการแล้ว ก็ถึงเวลาแนะนำบริษัทและตำแหน่งงานกัน เริ่มจากฝั่ง Production ที่คนตามวีทูปเบอร์น่าจะคุ้นเคยกันก่อน

1. COVER Corp.

COVER Corp. เจ้าของค่าย hololive ที่เพิ่งเข้าตลาดหุ้นไปเมื่อวันที่ 27/3/2023 ธุรกิจ VTuber คงไม่ต้องอธิบายมาก ปั้น VTuber ญี่ปุ่น อังกฤษ อินโดนีเซีย จับตลาดทั่วโลก จัดคอนเสิร์ตที่อเมริกาอลังการงานสร้างสุดๆ

hololive business (อ้างอิง)

ตำแหน่งงาน Software Engineer จะเป็นงานทำระบบ In-house ช่วยซัพพอร์ต VTuber ให้ไลฟ์ได้ราบรื่น ยกตัวอย่างเช่นแอป Motion Capture ที่เขียนเองในบริษัท ให้ VTuber ในสังกัดนำไปใช้แคปเจอร์หน้าตอนไลฟ์สด (มีพูดถึงใน Tech Blog นี้) หรือระบบจัดการแสดงไลฟ์ สร้างฉากสร้างเอฟเฟกต์เวลาแสดงคอนเสิร์ต ก็ทำขึ้นมาเองเช่นกัน ทำให้นักแสดงมีอิสระในการแสดงบนโลกเวอร์ชวลเป็นอย่างมาก

นอกจากนี้ COVER ยังเป็นบริษัทที่ลงทุนด้านเทคโนโลยีสูงมาก กิจการไม่ได้มีแค่ VTuber Production แต่มีทั้งการสร้าง HOLOEARTH 3D Metaverse Platform ของตัวเอง, holoplus แอปติดตามข่าวสาร VTuber ในสังกัด จึงมีการรับสมัครงานในฝั่ง Platform อยู่หลายตำแหน่ง

คลิปตัวอย่างไลฟ์ที่จัดบนแพลตฟอร์ม HOLOEARTH

ข้อมูลการรับสมัครงาน ดูได้ที่ https://cover-corp.com/recruit ตำแหน่งที่เปิดรับแบ่งเป็นหลักๆ ได้สามฝ่าย

1. hololive Studio ไม่มีตำแหน่ง Software Engineer เปิด แต่ก็เดาได้ว่าคงต้องการ Unity Engineer เพื่อเข้าไปทำระบบไลฟ์ In-house

2. HOLOEARTH รับสมัครตำแหน่ง

3. holoplus app รับสมัคร

COVER ลงทุนปั้น Platform ของตัวเองขนาดนี้ มีงานให้ Software Engineer เข้าไปทำเหลือเฟือแน่นอนครับ

ดูสไลด์แนะนำบริษัทได้ที่นี่

2. ANYCOLOR Inc.

ANYCOLOR Inc. เจ้าของค่าย NIJISANJI ค่าย VTuber ที่มีผู้ติดตามแชนแนลรวมเป็นอันดับหนึ่งของโลก เข้าตลาดหุ้นไปเมื่อวันที่ 8/6/2022

NIJISANJI Project (อ้างอิง)

แนวทางของ ANYCOLOR จะทุ่มไปที่การปั้น Talent ล้วนๆ ไม่ทำ Platform ของตัวเอง ซึ่งต่างกับ COVER เห็นได้จากข้อมูลการรับสมัครงานที่ https://www.anycolor.co.jp/recruit มีตำแหน่ง Software Engineer เพียงไม่กี่ตำแหน่งสำหรับงานสองฝ่าย

  1. Live System ทำแอป Face Tracking ให้สตรีมเมอร์ใช้ และทำระบบ 3D Live System ที่ใช้ตอนจัดอีเวนต์ต่างๆ รับสมัคร Unity Engineer
  2. Official Site / BI Tools รับสมัคร Web Frontend และ Server Side Engineer

อย่างที่บอกว่า ANYCOLOR ไม่มี Platform เป็นของตัวเอง จึงเดาได้ว่าจำนวน Software Engineer ข้างในคงน้อย และความต้องการสกิลก็จะเป็นเชิง B2B ทำระบบหลังบ้านมากกว่า จะต่างจากบริษัทที่ทำ Online Service B2C ที่คนจำนวนมากเข้ามาใช้พร้อมๆ กัน

ดูสไลด์แนะนำบริษัทได้ที่นี่

แนะนำบริษัทและตำแหน่งงาน Software Engineer ใน VTuber Platform

แนะนำบริษัทฝั่ง VTuber Production แล้ว ก็ต่อด้วยบริษัทฝั่งที่วางตัวเป็น VTuber Platform กัน งานฝั่ง Platform จะเป็นการผสม Online Service + Online Game เข้าด้วยกัน คือเน้นทั้งการเชื่อมต่อแบบ Real-time และเน้น Scalability ให้ User จำนวนมากเข้ามาพบปะกันได้ จะต่างจากงานฝั่ง Production ที่เน้น Technical ให้วีสามารถแสดงออกได้หลากหลายมากกว่าครับ

1. REALITY Inc.

ขอเปิดด้วย REALITY Inc. บริษัทที่ตัวเองทำงานเป็น iOS Engineer ก่อนละกัน 555 (เคยเขียนแนะนำบ.แล้วที่บทความนี้)

แอปที่ให้บริการคือ REALITY - Become an Anime Avatar ให้ทุกคนเป็น VTuber ได้ด้วยสมาร์ทโฟนเครื่องเดียว ครอบคลุมครบวงจรตั้งแต่การสร้างอวาตาร์สไตล์อนิเมะ, Face/Motion Tracking, Live Streaming

REALITY (อ้างอิง)

จุดเด่นของ REALITY ในฐานะ Platform คือความง่ายในการเริ่ม ผู้ไลฟ์ไม่ต้องวาดรูปเป็น ไม่ต้องมี PC ก็สามารถเริ่มไลฟ์เป็น VTuber ด้วยอวาตาร์คุณภาพสูงได้เลย (เอาไปต่อเข้า PC สตรีมอีกทีก็ได้ไม่ผิด) คนดูก็จะมีแต่คนที่สนใจ Avatar Live Streaming อยู่แล้ว มีโอกาสที่จะสนใจมากกว่าการไลฟ์บนยูทูบที่คนดูมีความสนใจกระจัดกระจาย เหมาะสำหรับการฝึกไลฟ์มาก และที่สำคัญคือเป็น Platform จากญี่ปุ่นที่เปิดให้บริการ 63 ประเทศรวมถึงประเทศไทย มีโอกาสให้พนักงานต่างชาติได้แสดงศักยภาพเยอะครับ

คลิปยูทูบแนะนำแอป REALITY

ข้อมูลการรับสมัครงาน ดูได้ที่ https://reality.inc/jobs/ แต่ ณ สิงหาคม 2023 นี้เป็นช่วง restructure บริษัท เลยปิดรับ Software Engineer เพิ่มชั่วคราว ตำแหน่งงานที่เคยเปิดรับหลักๆ ก็มีตามนี้

REALITY เป็นแอป Native ที่ใช้ Unity as a Library (UaaL) เป็น Framework อยู่ข้างใน เลยต้องการ Engineer ฝั่ง Client รวมสามประเภท รายละเอียด Tech ที่ใช้ สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ใน Engineering Blog

ดูสไลด์แนะนำบริษัทได้ที่นี่

อนึ่ง บริษัท REALITY มีบริษัทลูก REALITY Studios ที่ทำหน้าที่เป็น Production ปั้น VTuber ที่สตรีมบน YouTube เหมือนที่อื่น อันนั้นถือเป็นอีกบริษัท อีกสายงาน ไม่ต้องการ Software Engineer เท่าไรครับ

2. IRIAM Inc.

IRIAM แอป VTuber Live Streaming Platform คู่แข่งหลักของ REALITY ในญี่ปุ่น จุดเด่นคือแค่อัปโหลดรูปวาด ระบบก็จะ detect ตาและปาก ทำให้ขยับได้ทันทีโดยไม่ต้องทำ Rigging ใดๆ ทำให้เป็นที่นิยมเพราะสามารถสร้างอวาตาร์ 2D ที่อิสระ ตามลายเส้นของตัวเองได้ง่ายๆ ปัจจุบันสามารถใช้ Live2D มาทำอวาตาร์ได้ด้วย

IRIAM (อ้างอิง)

คลิปยูทูบแนะนำแอป IRIAM

ข้อมูลการรับสมัครงาน ดูได้ที่ https://iriam.notion.site/IRIAM-9f687e1926e84004826700e039d65675 สำหรับตำแหน่ง Engineer หลักๆ จะมีสองประเภทคือ

แอป IRIAM เขียนด้วย Unity ทั้งหมด เลยไม่มีการเปิดรับ iOS/Android Engineer แอปให้บริการเฉพาะในญี่ปุ่นครับ

ดูสไลด์แนะนำบริษัทได้ที่นี่

3. Mirrativ Inc.

Mirrativ แอป Live Game Streaming Platform ที่มีจุดเด่นคือการไลฟ์สตรีมหน้าจอสมาร์ทโฟนได้ ทำให้สามารถไลฟ์เล่นเกมมือถือสดได้เลย และก็มีอวาตาร์ 3D ให้สร้างได้เช่นกัน แต่คอนเทนต์หลักจะอยู่ที่การสตรีมเกมมากกว่า อวาตาร์เป็นคอนเทนต์รอง

Mirrativ (อ้างอิง)

ข้อมูลการรับสมัครงาน ดูได้ที่ https://mirrativ.co.jp/recruit/

แอป Mirrativ ใช้ Unity as a Library เช่นเดียวกับ REALITY ตำแหน่งที่เปิดรับก็จะคล้ายๆ กันครับ

ดูสไลด์แนะนำบริษัทได้ที่นี่

4. topia

トピア (topia) Live Karaoke Platform มีจุดเด่นคือฟังก์ชั่นคาราโอเกะที่โคกับ JOYSOUND เลือกเพลงมาร้องสดได้เลย มีเนื้อร้องขึ้นให้ร้องตามได้อย่างถูกลิขสิทธิ์ (เฉพาะในญี่ปุ่น) เหมาะสำหรับคนที่อยากฝึกเป็น Virtual Singer ส่วนอวาตาร์ก็มีให้เลือกเล่นเช่นกัน

topia (อ้างอิง)

ข้อมูลการรับสมัครงาน ดูได้ที่ https://unbereal.co.jp/career/ ปัจจุบันไม่มีตำแหน่งเปิดรับ แต่เท่าที่ดูฝั่ง Client ใช้ Unity เท่านั้น คงจะรับสมัคร Unity Engineer, Server Engineer เป็นหลักครับ

คำแนะนำสำหรับผู้ที่ต้องการหางานในญี่ปุ่น

สำหรับคนที่สนใจหางานตำแหน่ง Software Engineer ในญี่ปุ่นในบริษัทที่ยกตัวอย่างมา ก็ขอแนะนำดังนี้ครับ

สรุป

ก็จบเพียงเท่านี้สำหรับบทความแนะนำตำแหน่งงานในอุตสาหกรรม VTuber ญี่ปุ่น จะเห็นได้ว่ามี VTuber Platform ที่หลากหลาย มีงานให้ Software Engineer เข้าไปทำเยอะ ซึ่งจะต่างกับที่ไทยซึ่งมีแต่ฝั่ง Production ไม่มีที่ให้เข้าไปแทรกครับ (รู้ชัดตอนทำแชนแนล Arisa ไม่ต้องเขียนโค้ดซักบรรทัด)

อนึ่ง แต่ละบริษัทก็มีจุดขายโปรดักส์ตัวเองต่างกัน ก่อนสมัครก็แนะนำให้ไปอ่านรายละเอียดเพิ่มเติม หาข้อดีข้อเสียเทียบกันเยอะๆ ครับ แต่ ณ ปัจจุบัน Platform ที่มีคนไทยใช้เยอะก็มีแค่ REALITY เท่านั้น ใครอยากเป็น candidate ก็ส่ง DM ผ่าน Twitter มาได้ครับ พร้อมคุย 555

สุดท้าย จะขอแนะนำภาพรวมอุตสาหกรรม Metaverse ซักหน่อย เพราะมีความเกี่ยวข้องกับ VTuber มาก ทุกที่ต้องสร้างโลก 3D ขึ้นมาเหมือนกับที่ VTuber Production สร้างเวที 3D มาใช้แสดง ดังนั้นเทคโนโลยีที่ใช้ก็จะเกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด มีโอกาสจับมือทำงานด้วยกันสูง อุตสาหกรรมนี้มีตำแหน่งงาน Software Engineer เยอะมาก ถ้าสนใจก็ลองไปส่อง cluster, HIKKY, Synamon, STYLY, VARK, XR World, VRoid ดูได้ครับ 😄

Metaverse Chaos Map (อ้างอิง)