บทความที่เจ็ดของซีรีส์เรียนรู้เทคนิคถ่ายรูปกับ AKB48 Team 8 ครั้งนี้จะพูดถึง Manual Mode** **หรือโหมดตั้งค่าเองครับ

OLYMPUS DIGITAL CAMERA คุเรเนี้ยง - Chou Kurena (1/640s 120mm f/3.2 ISO2000)

หัวข้อในซีรีส์

  1. Focus

  2. Shutter Speed

  3. ISO

  4. Burst Shot

  5. Aperture

  6. DOF

  7. Manual Mode

  8. Image Stabilization

อีเวนต์ในบทความนี้

อีเวนต์: Noto Furusato-haku Opening Event (จ.อิชิกาว่า) วันที่: 2016/7/2, 2016/7/3 เมมเบอร์ (จากจังหวัด): Kondou Moeri (Nagano), Chou Kurena (Fukui), Kita Reina (Ishikawa), Hashimoto Haruna (Toyama), Oguri Yui (Tokyo), Satou Shiori (Niigata)

คลิปจากวันที่สอง

อุปกรณ์ที่ใช้

บอดี้: Olympus OM-D E-M5 Mark II เลนส์: OLYMPUS M.ZUIKO DIGITAL ED 40-150mm F2.8 PRO

ผมขาย Panasonic Lumix G7 ทิ้ง และซื้อ Olympus OM-D E-M5 Mark II มาแทน หลังพบว่า G7 ไม่มีระบบกันสั่นในตัว ใช้คู่กับเลนส์ Olympus 40-150mm F2.8 แล้วไม่เวิร์กเท่าไร โดยเฉพาะในการถ่ายวิดีโอ เลยเปลี่ยนครับ เดี๋ยวจะพูดถึงเรื่องกันสั่นอีกทีในหัวข้อ Image Stabilization

ผมใช้เลนส์ Micro Four-Third ตัวคูณ = 2 ดังนั้นระยะเลนส์จริงจะต้องคูณสองไปจากค่าระยะของเลนส์ครับ

รายละเอียดอีเวนต์

อีเวนต์นี้ ทีม 8 ไปขึ้นแสดงในงานของเมือง Noto ซึ่งอยู่ทางเหนือของจังหวัดอิชิกาว่า นั่งรถไฟจากสถานีคานาซาว่าครึ่งชั่วโมง แล้วก็ต่อบัสอีกราว 40 นาที (บัสมาชั่วโมงละคัน…) อีเวนต์จัดสองวัน แสดงไลฟ์รวมสามรอบ ในฮอลหอประชุม มีเวทีและที่นั่งอย่างดี เหมือนกับไปดูคอนเสิร์ตจริงๆ เลย เป็นครั้งแรกที่ได้ถ่ายรูปในฮอลแบบนี้ บรรยากาศและสภาพแวดล้อมต่างจากไลฟ์ข้างนอกที่ผมเคยถ่ายมาอย่างสิ้นเชิง

อาคารที่จัดงาน คนส่วนใหญ่ขับรถมากัน

ฮอลจัดการแสดง ที่นั่ง เวที ไฟพร้อม

Manual Mode

ว่าด้วยเรื่องโหมดถ่ายรูป คนใช้กล้องคอมแพ็คน่าจะชินกับโหมด Auto ให้กล้องคิดเอง แต่ถ้าจะถ่ายรูปจริงจัง ช่างภาพทุกคนคงไม่เลือกแน่ๆ สำหรับกล้อง DSLR/Mirrorless ส่วนใหญ่จะมี 4 โหมดแมนวลที่ให้ผู้ใช้ตั้งค่าเอง: P/A/S/M มาให้เราเลือกปรับใช้เวลาถ่าย

  • P - Program ให้กล้องวัดแสงและตั้งค่าเองทุกอย่าง แต่เราเพิ่ม/ลดแสงได้ถ้าไม่พอใจ

  • A - Aperture Priority เราตั้ง Aperture ปล่อยให้กล้องวัดแสงและปรับ Shutter Speed เอง

  • **S - Shutter Priority **เราตั้งค่า Shutter Speed ปล่อยให้กล้องวัดแสงและปรับ Aperture เอง

  • M - Manual เราตั้งทั้ง Aperture และ Shutter Speed กล้องไม่วัดแสงให้ มืดเกิน/สว่างเกินก็แล้วแต่เราปรับ เป็นโหมดแมนวลแท้ๆ 100% ไม่มีการปรับอัตโนมัติ

ส่วน ISO แล้วแต่จะตั้งว่าจะให้กล้องปรับเองหรือไม่ ถ้าไม่กล้องก็จะไม่ชดเชยแสงด้วย ISO ให้เรา เช่น โหมด S ปรับ SS ไปที่ 1/500s กล้องพยายามเปิดรูรับแสงกว้างสุด f/2.8 แล้ว แต่แสงก็ยังไม่พอ ภาพมืดไป ถ้าปรับ ISO Auto กล้องก็จะเพิ่ม ISO ให้จนแสงพอดี ถ้าไม่ Auto ก็จะถ่ายภาพออกมามืดเลย อันนี้มีผลต่อทุกโหมด (แต่กล้องบางตัวจะไม่ให้ใช้ ISO Auto ในโหมด M)

ชิโอริน - Satou Shiori (Manual Exposure & Manual ISO 1/640s 43mm f/2.8 ISO2500)

ปกติผมถ่ายรูปทั่วไปด้วยโหมด P เพราะขี้เกียจคิดมาก แต่ถ้าจะถ่ายไอดอลเต้น โหมดนี้จะไม่เวิร์กอย่างแรง เพราะจะได้ภาพที่ความเร็วชัตเตอร์ช้าไป (ถ้าแดดไม่สว่างจ้าจริงๆ) เนื่องจากโดยธรรมชาติ กล้องจะพยายามไม่เพิ่ม ISO ถ้าไม่จำเป็น จึงต้องลด Shutter Speed ลงเพื่อรับแสงเพิ่ม ทำให้ได้ภาพเบลอนั่นเอง

ภาพนี้ถ่ายตอนต้นไลฟ์ ลืมเปลี่ยนจากโหมด P เลยได้ SS ช้ามาก เริ่มเต้นปุ๊บเละหมด (1/80s 40mm f/2.8 ISO1250)

ในการถ่ายทีม 8 ผมมีใช้โหมดแมนวลแท้ๆ โหมด M บ้างบางครั้ง แต่ส่วนใหญ่ผมเลือกโหมด S และ A ที่เป็นโหมดกึ่งแมนวลมากกว่า

  • ใช้โหมด A เวลาแดดจ้า เพื่อปรับรูรับแสงให้กว้างที่สุด จะได้ภาพชัดตื้นๆ

  • ใช้โหมด S ถ้ามีเมฆครึ้มหน่อย รู้ว่ายังไงก็ต้องเปิดรูรับแสงกว้างสุด เพื่อให้ภาพชัด ส่วนแสงที่ไม่พอก็ให้กล้องเร่ง ISO เอาเอง

  • ใช้โหมด M เวลาแสงเปลี่ยนไปมาเยอะๆ อย่างไลฟ์ในฮอลอีเวนต์นี้ ไฟหลายสีฉายสลับไปมา ความมืด-สว่างของแต่ละจุดบนเวทีไม่เท่ากันทำให้กล้องงง ปรับแสงออกมาสว่าง/มืดเกิน

ฮารุเปี้ยน (ฮารุจัง) Hashimoto Haruna (Manual Exposure & Manual ISO 1/640s 67mm f/2.8 ISO2500)

ตามที่ได้เขียนในบท Aperture ว่าเวลาถ่ายรูปทีม 8 ผม “ยึดค่า Shutter Speed ที่ 1/500s ลงไปเป็นอันดับแรก ไม่งั้นภาพเด็กๆ จะออกมาเบลอเพราะการเคลื่อนไหว ส่วน Aperture กว้างที่สุดเท่าที่ทำได้เพื่อภาพชัดตื้น และ ISO น้อยที่สุดเท่าที่ทำได้” ครับ ก็ต้องเลือกใช้โหมดของกล้องที่เหมาะสมตามสถานการณ์

แต่ขอเสริมนิด เพื่อความคมชัดแม้ตอนกระโดดอย่างภาพข้างบน** SS 1/1000s ชัวร์กว่าเยอะ **ถ้าแสง/ISO อำนวยก็ปรับดีกว่าครับ

ยุยยุย - Oguri Yui (1/400s 150mm f/2.8 ISO1250)

ภาพอีเวนต์นี้ดูได้ที่ https://www.facebook.com/ChuyFansub/photos/?tab=album&album_id=1219401828079386 มีช็อตเต้นค่อนข้างน้อยเพราะผมถ่ายเสียเยอะครับ เหตุผลก็ตามนี้

  • ที่มืด แต่ไม่อยากให้ ISO สูง เลยถ่ายด้วยความเร็วชัตเตอร์ 1/320s ซะเยอะ กว่าจะรู้ตัวว่าภาพตอนเต้นเบลอหมดก็สายไปแล้ว

  • โฟกัสไม่ติดเยอะ เป็นข้อเสียของกล้อง Mirrorless คือ Autofocus เทียบกับ DSLR แล้วช้ากว่า โดยเฉพาะในที่มืดและเป้าหมายที่ขยับเร็ว T_T

ตัวอย่างภาพเสีย โฟกัสไม่ติดเลยออกมาเบลอหมด

บทความเกี่ยวกับเทคนิคการถ่ายรูปไอดอลก็จบเพียงเท่านี้ครับ บทสุดท้ายจะขอพูดเกี่ยวกับอุปกรณ์ พูดถึง **Image Stabilization **ระบบกันสั่นของกล้อง ที่ช่วยชีวิตในการถ่ายวิดีโอแบบสุดๆ มีกับไม่มีนี่เทียบได้กับสวรรค์กับนรกเลยทีเดียว