บทความสุดท้ายของซีรีส์เรียนรู้เทคนิคถ่ายรูปกับ AKB48 Team 8 ครั้งนี้จะพูดถึง Image Stabilization หรือระบบกันสั่นครับ และก็จะโยงไปถึงเรื่องการถ่ายวิดีโอด้วย
หัวข้อในซีรีส์
อีเวนต์ในบทความนี้
อีเวนต์: TBC Natsu Matsuri 2016 (เซ็นได จ.มิยากิ) วันที่: 2016/7/31 เมมเบอร์ (จากจังหวัด): Yokoyama Yui (Aomori), Tanikawa Hijiri (Akita), Satou Nanami (Iwate), Hayasaka Tsumugi (Yamagata), Satou Akari (Yamagata), Mougi Kasumi (Fukushima)
อีเวนต์นี้แสดงโดยเมมเบอร์จากจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือทั้งหกจังหวัดครับ
บรรยากาศอีเวนต์ สเตจเวทีพร้อม
อุปกรณ์ที่ใช้
บอดี้: Olympus OM-D E-M5 Mark II เลนส์: OLYMPUS M.ZUIKO DIGITAL ED 40-150mm F2.8 PRO + 1.4x Teleconverter
ผมใช้เลนส์ Micro Four-Third ตัวคูณ = 2 ดังนั้นระยะเลนส์จริงจะต้องคูณสองไปจากค่าระยะของเลนส์ครับ
Image Stabilization ระบบกันสั่น
เป็นที่รู้กันว่าเวลาถ่ายรูปมือต้องนิ่ง ไม่สั่น ถึงจะได้ภาพชัด แต่มือคนเราไม่สามารถนิ่งเป๊ะๆ ได้ ทางผู้ผลิตกล้องและเลนส์เลยคิดระบบอัจฉริยะกู้โลก ก็คือระบบกันสั่น Image Stabilization หรือย่อสั้นๆ ว่า** IS** ขึ้นมา
หลักการของระบบกันสั่นคือจะขยับเซ็นเซอร์หรือกระจกเลนส์เพื่อชดเชยการสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้น ทำให้ภาพคมชัด ยกตัวอย่างของระบบกันสั่นเทพๆ ของบอดี้ Olympus OM-D E-M5 Mark II นี่ โฆษณาว่าให้ผลถึง 5 Stop แปลว่าตามทฤษฎี ภาพที่ถ่ายด้วยความเร็วชัตเตอร์ 1/500s แบบไม่มีกันสั่น จะคมชัดเท่ากับภาพที่ถ่ายด้วยความเร็วชัตเตอร์ 1/15s แบบมีกันสั่นของกล้องตัวนี้ ซึ่งมีค่ามากๆ โดยเฉพาะในที่มืด เพราะจะได้ไม่ต้องปรับค่า ISO ขึ้น ทำให้ภาพคุณภาพดีขึ้นกว่าไม่มีกันสั่นมากๆ ครับ (แต่ในการใช้งานจริง มีรีวิวบอกว่าให้ผลชัวร์ๆ ประมาณ 3 Stop ซึ่งก็ถือว่าช่วยได้มากๆ แล้วครับ)
ตัวอย่างผลของกันสั่น (ไม่เกี่ยวกับทีม 8) ภาพคมชัดแม้ถ่ายด้วย SS ต่ำและซูมไกล (1/30s 97mm f/3.2 ISO200)
IS เป็นสิ่งที่เจ๋งมาก แต่ข้อจำกัดสูงสุดก็คือ… เป้าหมายต้องนิ่งครับ เพราะต่อให้กล้องนิ่งขนาดไหน แต่ถ้าเป้าหมายเราขยับเร็วกว่าความเร็วชัตเตอร์ที่จะหยุดภาพได้ ยังไงก็ออกมาเบลอ 100% ระบบนี้จึงไม่ค่อยมีประโยชน์ในการถ่ายภาพไลฟ์ทีม 8 ซักเท่าไร ถ้าถ่ายภาพนิ่ง ใช้เลนส์รูรับแสงกว้างๆ ปรับ SS เร็วๆ และใช้กล้องเซนเซอร์ไซส์ใหญ่ๆ เร่ง ISO สูงๆ จะดีกว่าพึ่งพาระบบกันสั่นครับ
ช็อตโยโกจัง - Yokoyama Yui - กระโดดเร็วแบบนี้ กันสั่นไม่มีประโยชน์ครับ (1/800s 210mm f/4.5 ISO320)
กันสั่นกับการถ่ายวิดีโอ
สิ่งหนึ่งที่ระบบกันสั่นมีประโยชน์สุดๆ ก็คือการถ่ายคลิปวิดีโอครับ โดยเฉพาะทีม 8 เนี่ย ผมอยู่ไกล ต้องซูมเยอะถึงจะถ่ายคลิปได้ แล้วยิ่งซูมเท่าไร แรงสั่นสะเทือนก็จะยิ่งส่งมายังภาพมากเท่านั้น เพราะงั้น กล้องที่มีกันสั่นและใช้กันสั่นได้ระหว่างถ่ายวิดีโอจึงเป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นมากๆ
ลองดูคลิปเปรียบเทียบสองอีเวนต์นี้นะครับ
Seifuku no Hane ถ่ายด้วยกล้อง Lumix G7 (4k 30fps)
Seifuku no Hane ถ่ายด้วยกล้อง Olympus OM-D E-M5 Mark II (1080p 60fps)
ทั้งสองคลิปถ่ายด้วยเลนส์ OLYMPUS M.ZUIKO DIGITAL ED 40-150mm F2.8 PRO + 1.4x Teleconverter ที่ซูมระยะสุด (เทียบเท่า 420mm) แทบจะตลอดเวลา คลิปจาก Lumix G7 ถึงผมจะใช้โปรแกรมช่วยแก้สั่น ก็ยังรู้สึกสั่นเป็นคลื่นๆ อย่างชัดเจน ส่วนคลิปจาก E-M5 Mark II ไม่ได้ใช้โปรแกรมแก้เลยแต่ก็ไม่สั่นเป็นคลื่นๆ จนถึงกับเมา ต้องยกความชอบให้ระบบกันสั่นในบอดี้ E-M5 Mark II ช่วยลดการสั่นเป็นคลื่นๆ ชวนเวียนหัวได้มากๆ ส่วน Lumix G7 ไม่มีกันสั่นในบอดี้ครับ (ไปอยู่ที่เลนส์ของ Panasonic แทน) เลยเป็นเหตุผลที่ผมขายไป แม้จะถ่ายคลิป 4K สุดคมชัดได้ก็ตาม
อนึ่ง คลิปทั้งสองต่างก็ส่ายหนักทั้งคู่ เพราะตอนถ่ายต้องยกบอดี้+เลนส์หนักรวมหนึ่งกิโลในระดับหัวค้างไว้สามสี่นาที (ไม่งั้นหัวคนหน้าบัง) ถือให้นิ่งไม่ไหวจริงๆ ผ่านไปนาทีก็แขนสั่นแล้วครับ… ถึงว่า ไม่มีตากล้องเลนส์ยักษ์คนไหนถ่ายคลิปวิดีโออัพเลย หนักเกินทนทาน คงต้องไปฟิตกล้ามมาถึงจะไหวล่ะมั้งครับ 555
โยโกจังกับฮิจิริ - Tanikawa Hijiri - (1/800s 210mm f/4 ISO250)
ก็จบไปสำหรับบทความสุดท้าย Image Stabilization แนะนำให้เลือกกล้องหรือเลนส์ที่มีระบบนี้ช่วยครับ เห็นผลในการถ่ายรูปทั่วไปและการถ่ายวิดีโอมาก แต่กันสั่นแต่ละเจ้า แต่ละอุปกรณ์ให้ผลไม่เท่ากัน ราคาก็ต่างกันด้วย ลองค้นคว้าให้ดีก่อนจะซื้อนะครับ
สุดท้ายก็ขอขอบคุณที่ติดตามอ่านบทความทั้ง 8 ของซีรีส์เรียนรู้เทคนิคถ่ายรูปกับ AKB48 Team 8 นี้ หวังว่าทุกท่านจะได้เข้าใจเคล็ดลับพื้นฐานการถ่ายรูปไอดอลบ้างนะครับ ตัวผมก็ยังเป็นแค่มือสมัครเล่นที่ถ่ายแฟนแคมทีม 8 เรื่อยๆ และเรียนรู้จากความผิดพลาดอยู่ตลอดเวลา ถ้าใครมีข้อติติงอะไรก็คอมเมนต์ได้เลยครับ ^^
ปล.ภาพจากอีเวนต์ในโพสต์นี้ดูได้ที่ https://www.facebook.com/ChuyFansub/photos/?tab=album&album_id=1238524116167157 ครับ